Chương trình do Trung tâm Pháp Việt Đào tạo về Quản lý phối hợp với Trung tâm Văn hóa Pháp, Hội đồng Anh Việt Nam và Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụ Cộng đồng phối hợp tổ chức.

Các diễn giả chia sẻ mô hình doanh nghiệp xã hội tại tọa đàm

Mô hình kinh doanh mới

Hiện mô hình doanh nghiệp xã hội (DNXH) được đánh giá là cơ hội phát triển sự sáng tạo trong kinh doanh. Nhưng, làm thế nào để phát triển các ý tưởng và gây dựng một DNXH, những điều kiện gì để thành công… Với phần thuyết trình của các diễn giả, sự chia sẻ của các DNXH điển hình và thảo luận từ phía khán giả, tọa đàm đã phần nào làm rõ bức tranh toàn cảnh về hình thức kinh doanh mới mẻ này.

Trong ba thập niên trở lại đây, phong trào DNXH đã phát triển mạnh mẽ vượt ra khỏi biên giới các quốc gia, trở thành một vận động xã hội có quy mô và tầm ảnh hưởng toàn cầu. Theo các nghiên cứu thống kê, DNXH đang hoạt động mạnh mẽ ở tất cả các khu vực trên thế giới. Nước Anh là nơi DNXH ra đời sớm nhất và có phong trào DNXH phát triển nhất hiện nay. Nước Anh hiện giữ vị trí tiên phong về phong trào DNXH trên thế giới. Theo số liệu được trích dẫn rộng rãi, tính tới năm 2005, nước Anh có 55.000 DNXH, với tổng doanh thu đạt 27 tỷ bảng, đóng góp 8,4 tỷ bảng/ năm vào GDP, sử dụng 475.000 lao động và 300.000 tình nguyện viên, chiếm 5% tổng số lao động trong khu vực doanh nghiệp.

DNXH là một khái niệm rất mới ở Việt Nam. Mặc dù ở thời điểm hiện tại trên cả nước đã có ít nhất gần 200 tổ chức được cho là đang hoạt động đúng theo mô hình DNXH. Một trong các DNXH điển hình và tiên phong được biết đến rộng rãi là nhà hàng KOTO được thành lập ở Hà Nội từ năm 1999.

Tại tọa đàm, sau khi phân tích các đặc điểm chính của loại hình DNXH, các diễn giả đều có chung nhận định về sự cần thiết của loại hình doanh nghiệp này trong xã hội hiện nay. Theo bà Cao Thị Ngọc Bảo - Giám đốc các Chương trình Phát triển và Xã hội, Hội đồng Anh Việt Nam, một số nguyên nhân cần thiết dẫn tới sự phát triển DNXH tại Việt Nam, đó là: Sự tăng trưởng nhanh dẫn đến các vấn đề xã hội gia tăng; sự lạm dụng quá mức nguồn tài nguyên; tác động tiêu cực của biến đối khí hậu; tỉ lệ thất nghiệp cao; gánh nặng về chăm sóc sức khỏe và phúc lợi xã hội; an toàn thực phẩm…

Từ thực tế này, các diễn giả đều thống nhất với quan điểm rằng đã đến lúc mô hình kinh doanh mới mẻ này cần nhận được nhiều sự quan tâm hơn từ phía Chính phủ, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và các nhà đầu tư (cá nhân và tổ chức)...

Những doanh nghiệp điển hình

Tại tọa đàm, hai mô hình DNXH điển hình Tòhe và Dichung.vn đã bước đầu thành công ở Việt Nam được giới thiệu một cách chi tiết với những câu chuyện liên quan đến những khó khăn, thách thức, thất bại, thành công… trong quá trình khởi tạo và vận hành.

Tòhe là một DNXH với sứ mạng mang đến cho trẻ em thiệt thòi Việt Nam một sân chơi với các hoạt động sáng tạo nghệ thuật độc đáo, tạo cho các em cơ hội trải nghiệm và học hỏi. Tác phẩm của các em được chọn lọc, thiết kế và dùng làm học tiết trang trí in trên các sản phẩm Lifestyle mang thương hiệu Tòhe và được phân phối tại thị trường Việt Nam và quốc tế. Một phần lợi nhuận được sử dụng để tiếp tục mở rộng chương trình lớp học sáng tạo và chương trình học bổng cho các em có năng khiếu. Tòhe cũng mong muốn gợi ý cho các em nhỏ về một lựa chọn nghề nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo nếu các em có khả năng. Vì ngành công nghiệp sáng tạo tạo ra giá trị kinh tế lớn và ngày nay đang trở thành một xu hướng mới của nền kinh tế thế giới (nền kinh tế sáng tạo).

Dichung.vn được phát triển và vận hành bởi công ty Cổ phần Đi Chung, một DNXH được thành lập với định hướng sử dụng công nghệ để góp phần giải quyết một số các vấn đề nhức nhối của xã hội, trong đó có vấn đề ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường đô thị. Dichung.vn tập trung phát triển các công nghệ hỗ trợ đi chung xe trên nền tảng trực tuyến và di động. Giải pháp này giúp mọi người chia sẻ các vị trí trống trên các phương tiện vận tải khi lưu thông, tiết kiệm chi phí đi lại, đồng thời giảm số lượng xe lưu hành trên đường, từ đó hạn chế ùn tác giao thông và ô nhiễm không khí do giảm bớt khí thải ra môi trường.

Cộng đồng Dichung.vn được phát triển với tầm nhìn xây dựng đi chung xe thành một văn hóa di chuyển mới tại Việt Nam trong 3-5 năm tới.

Trí Dũng