Một trong những nội dung đáng chú ý trong Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Doanh nghiệp vừa được Chính phủ ban hành là Nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thành lập các doanh nghiệp xã hội (DNXH).

Việc tăng cường thành lập các DNXH ở nước ta hiện nay là rất cần thiết, vì một trong những sứ mệnh cao cả của loại hình doanh nghiệp này là không đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu, mà góp phần tham gia giải quyết các vấn đề xã hội như xóa đói giảm nghèo, ô nhiễm môi trường, bảo vệ trẻ em, người tàn tật, các đối tượng yếu thế dễ bị tổn thương và ít có cơ hội vươn lên nếu không được hỗ trợ kịp thời của Nhà nước và xã hội.

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện nước ta có khoảng 300 tổ chức được xác định là DNXH. Ngoài ra còn có hàng nghìn tổ chức, doanh nghiệp tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện. Những đóng góp tích cực, hiệu quả của các DNXH đã góp phần cùng Đảng, Nhà nước chăm lo, thực hiện tốt chính sách xã hội, giải quyết công ăn việc làm cho hàng vạn người lao động, nhất là các đối tượng nghèo, yếu thế, đồng bào dân tộc thiểu số ở các địa bàn đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, nhiều DNXH có quy mô nhỏ, điều kiện tài chính khó khăn, phạm vi hoạt động hẹp nên sức tác động, lan tỏa trong xã hội còn hạn chế. Cá biệt có DNXH hoạt động chưa đúng mục đích, có biểu hiện vụ lợi, chưa mang lại lợi ích cho cộng đồng như tôn chỉ đã đề ra.

Dù chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, nhưng những hậu quả của nó để lại vẫn hết sức nặng nề, hiện có khoảng 5 triệu người hoạt động trong thời kỳ kháng chiến và con đẻ của họ bị phơi nhiễm chất độc hóa học. Trong khi đó, do tác động bất lợi của biến đổi khí hậu toàn cầu, trong vòng 10 năm qua (2005-2014), nước ta phải chịu tổn thất khoảng 5,2 tỷ USD. Tính trung bình mỗi năm cả nước có gần 47.000 ngôi nhà bị phá hủy và hư hỏng, cùng hàng vạn héc-ta hoa màu, hàng vạn tài sản của nhân dân bị mất mát do thiên tai, lũ lụt gây ra. Cả nước vẫn còn 5,4 triệu người dân thuộc diện nghèo đói. Đó là những nguyên nhân khách quan khiến cho việc giải quyết các vấn đề xã hội của nước ta càng thêm khó khăn.

Giải quyết tốt các vấn đề xã hội là thiết thực góp phần bảo đảm chính trị ổn định, xã hội phát triển lành mạnh, bền vững. Trong khi nguồn lực, ngân sách của đất nước có hạn, chưa đủ điều kiện để giải quyết thỏa đáng các vấn đề tồn tại của xã hội, thì rất cần sự chung tay góp sức của toàn xã hội, nhất là các tổ chức, cá nhân có điều kiện tài chính dồi dào có thể tự đứng ra thành lập các DNXH. Tuy vậy, để các DNXH hoạt động thực sự hiệu quả, mang lại lợi ích tối đa cho cộng đồng, Nhà nước cũng cần có cơ chế, chính sách ưu tiên về mặt bằng sản xuất kinh doanh, miễn giảm thuế, hỗ trợ quảng bá, tiêu thụ sản phẩm… cho các DNXH. Vì thực tế cho thấy, nhiều DNXH thường có vốn sản xuất kinh doanh eo hẹp, cơ sở vật chất khó khăn, ít có điều kiện mở rộng thị trường, mẫu mã, chất lượng sản phẩm chưa hẳn nổi trội nên không dễ cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có thương hiệu mạnh.

Cùng với khuyến khích mở rộng, tăng cường thành lập các DNXH và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp này hoạt động hiệu quả, đóng góp thiết thực hơn nữa vào các mục tiêu giải quyết các vấn đề xã hội, chúng ta cần sớm nhận diện, phát hiện và xử lý kịp thời, nghiêm khắc những tổ chức, cá nhân lợi dụng kẽ hở pháp luật và chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với các DNXH để chạy theo lợi nhuận thuần túy, hoạt động không đúng tôn chỉ mục đích, không mang lại những lợi ích tốt đẹp cho cộng đồng và xã hội.

ANH THẢO